WASHINGTON

‘Op 14 juni 1946 keek God neer op zijn geplande Paradijs en zei: ‘Ik heb een rentmeester nodig.’ Dus gaf God ons Trump.’ Zo begint een door Trump gedeelde video op Truth Social, het sociale platform dat hij heeft opgezet nadat hij op Twitter werd geblokkeerd. De bijna drie minuten durende video werkt dat rentmeesterschap daarna verder uit. De meest vergaande claim is wel dat God ‘een herder voor de mensheid’ nodig had, die ‘deze nooit zal verlaten of in de steek zal laten’.

De video is een bewerking van een oude, bekende tekst van ABC-radiopresentator Paul Harvey over de boer. Maar Trump wordt in de tekst neergezet als de absolute redder van Amerika en daarmee van de wereld. Hij zet zichzelf daarmee ook neer als ver verheven boven aards gekruimel als een rechtsstaat.

tekst loopt door onder de advertentie

In plaats van verbijstering is er in reacties van witte evangelicalen die Trump steunen vooral bewondering. Dat gold ook voor Trump toespraak, afgelopen zaterdag op zijn verkiezingsbijeenkomst in Iowa. Daar stelde hij dat de Amerikaanse Burgeroorlog voorkomen had kunnen worden door onderhandelingen, zoals hij dat ook beweert over de Russische oorlog tegen Oekraïne. 

Dat dit historische onzin is, deert Trump en zijn aanhangers niet. Evenmin trok hij zich iets aan van de derde verjaardag van de bestorming van het Capitool. Integendeel, de deelnemers daaraan die wegens geweldpleging zijn veroordeeld, noemde hij ‘politieke gevangenen’ van een tirannieke regering.

Ander soort evangelicalen

Het lijkt niets uit te maken voor de evangelicale kiezers, die hem steeds nadrukkelijker steunen. Dat is op het eerste gezicht onbegrijpelijk, omdat Trump zich bijna gelijkstelt aan Jezus Christus, wat door menig kerkelijk leider toch als godslasterlijk wordt gezien. Maar veel van de kiezers die Trump steunen, noemen zichzelf nog wel ‘evangelisch’, maar gaan nauwelijks meer naar de kerk. 

‘Trump verbindt zich met een ander soort evangelicale kiezers’, stelt de New York Times erover. Er heeft zich onder deze evangelicale Republikeinen tijdens en na de coronacrisis een razendsnelle verandering afgespeeld. Hoewel ze zich christelijk of evangelisch blijven noemen, gaat ruim de helft nog maar hooguit één keer per jaar naar de kerk. Vijftien jaar geleden was dat nog minstens een keer per maand.

De verandering heeft ook politieke gevolgen. Het geloof van deze evangelicalen is eerder een culturele identiteit dan een gepraktiseerd geloof. Die identiteit wordt het sterkst verbonden met de politiek. Daarin komen de economie en het bestrijden van immigratie als belangrijkste punten naar voren.

Geen antwoord

Trump voelt dat haarfijn aan. Dat is ook terug te zien in die video: ‘God zei, Ik heb iemand nodig die bereid is te boren, de productie en de banen terughaalt naar Amerika, onze grenzen veilig maakt en het leger opbouwt.’ Christelijke begrippen als verdraagzaamheid, of ‘lankmoedigheid’ waarop klassieke evangelicalen wijzen, hebben hierin weinig betekenis. Hetzelfde geldt voor het gezag van rechters of de rechtsstaat. Het gaat erom dat Trump doet ‘wat we in ons hart weten weten wat goed is’, zo verwoordt een andere video van hem op Truth Social het.

Zijn tegenkandidaten, Nikki Haley en Ron DeSantis, hebben hierop geen echt antwoord. Trumps belangrijkste Republikeinse opponent is daarom nu iemand die nog niet meedoet in de verkiezingen – de voormalige afgevaardigde Liz Cheney. En zij ziet en zegt het wel scherp, zoals zondag op CBS Face the Nation: ‘Ons land kan politieke fouten te boven komen. Maar we kunnen ons niet herstellen als een president bereid is de Constitutie in brand te steken.’ Dan, zo waarschuwt Cheney, rest echt een tirannie in plaats van de rechtsstaat.

Mijn commentaar:

Kijk, hier gaat het dus grandioos mis ! Hitler vond ook dat God aan zijn zijde stond. Politiek nationalisme / patriottisme gemengd met godsdienst veroorzaakt vaak een oorlog.